อรรถกถากุลสูตรที่ 7

พึงทราบวินิจฉัยในกุลสูตรที่ 7 ดังต่อไปนี้.
บทว่า น มนาเปน ปจฺจุปฏฺเฐนฺติ ความว่า ลุกจากอาสนะแล้ว
ย่อมไม่ทำการต้อนรับด้วยความเจริญใจ คือโดยอาการติดใจ.
บทว่า น มนาเปน อภิวาเทนฺติ ความว่า ย่อมไม่ไหว้ด้วยเบญจางค-
ประดิษฐ์. บทว่า อสกฺกจฺจํ เทนฺติ ความว่า ย่อมให้ด้วยความ
ไม่นับถือ. บทว่า โน สกฺกจฺจํ ความว่า ย่อมไม่ให้ด้วยมือของตน.
บทว่า น อุปนิสีทนฺติ ธมฺมสฺสวนาย ความว่า ย่อมไม่นั่งในที่ใกล้
ด้วยคิดว่า เราทั้งหลายจักฟังธรรม. บทว่า น รสิยนติ ความว่า
ย่อมไม่ยินดี คือย่อมไปไม่กลับเหมือนน้ำทีรดบนหลังตุ่มใหญ่ฉะนั้น.
จบ อรรถกถากุลสูตรที่ 7

8. สัตตสูตร

ว่าด้วยการรักษาอุโบสถที่มีผลานิสงส์มาก

[222] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อุโบสถประกอบด้วยองค์ 9 ประการ
อันบุคคลเข้าอยู่แล้ว ย่อมมีผลมาก มีอานิสงส์มาก มีความรุ่งเรือง
มาก มีความแพร่หลายมาก ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็อุโบสถประกอบ
ด้วยองค์ 9 ประการ อันบุคคลเข้าอยู่แล้วอย่างไร จึงมีผลมาก
มีอานิสงส์มาก มีความรุ่งเรืองมาก มีความแพร่หลายมาก อริยสาวก
ในธรรมวินัยนี้ ย่อมตระหนักชัดดังนี้ว่า พระอรหันต์ทั้งหลายละ
ปาณาติบาต งดเว้นจากปาณาติบาต วางท่อนไม้ วางศาตรา มี
ความละอาย เอื้อเอ็นดู อนุเคราะห์เกื้อกูลสรรพสัตว์อยู่ตลอดชีวิต
ในวันนี้ แม้เราก็ละปาณาติบาต งดเว้นจากปาณาติบาต วางท่อนไม้
วางศาตรา มีความละอาย เอื้อเอ็นดู อนุเคราะห์เกื้อกูลสรรพสัตว์
อยู่ตลอดคืนและวันนี้ เราชื่อว่ากระทำตามพระอรหันต์แม้ด้วยองค์นี้
และอุโบสถชื่อว่าจักเป็นอันเราเข้าอยู่แล้ว อุโบสถประกอบด้วย
องค์ที่ 1 นี้ ฯลฯ พระอรหันต์ทั้งหลายละการนั่งการนอนบนที่นั่ง
ที่นอนสูงใหญ่ งดเว้นจากการนั่งการนอนบนที่นั่งที่นอนสูงใหญ่
สำเร็จการนั่งการนอนบนที่นั่งที่นอนต่ำ คือ บนเตียงหรือเครื่อง
ปูลาดด้วยหญ้าตลอดชีวิต ในวันนี้ แม้เราก็ละการนั่งการนอน
บนที่นั่งที่นอนสูงใหญ่ งดเว้นจากการส่งการนอนบนที่นั่งที่นอน
สูงใหญ่ สำเร็จการนั่งการนอนบนที่นั่งที่นอนต่ำ คือ บนเตียง
หรือเครื่องปูลาดด้วยหญ้า ตลอดคืนและวันนี้ เราชื่อว่ากระทำ